Sociaal beheer voor de toekomstbestendige woningcorporatie: bevorderen bewonersparticipatie, leefbaarheid en maatschappelijk ondernemen

De managers van woningcorporaties leven in uitdagende tijden. De verwachtingen zijn hoog en de budgetten zijn krap. Aan het managen van de bewoners, die steeds veeleisender en mondiger worden, heb je al gauw je handen vol.  Door de toegang tot het world wide web weten ze precies wat hun rechten zijn en door middel van social media is imagoschade zo aangericht. Een ander punt van zorg zijn de verschuivingen in het zorglandschap. De overheid verwacht van de mensen meer zelfregie, zelfredzaamheid, participatie en burgerkracht om langer zelfstandig te wonen in de eigen woning.  Er wordt hierdoor een sterk beroep gedaan op instanties zoals de woningcorporatie, om mensen met een zorgvraag te faciliteren in het wonen. Sociaal beheer kan hierin bijdragen.

Verschuiving van rollen

Om meerwaarde te kunnen blijven bieden denken veel woningcorporaties na over hun rol. Willen ze blijven bij hun traditionele rol; de rol van het verhuren, het leveren van voldoende betaalbare woningen en het onderhouden van het vastgoed? Of willen ze inspringen op nieuwe rollen op het gebied van sociaal beheer, burgerparticipatie en zelfredzaamheid?  En zo optreden als gemeenschapsbouwer?

Het is opvallend dat veel woningcorporaties wel open staan voor innovatie, maar nog zoekende zijn naar welke rol ze precies kunnen spelen in het versterken van zelfregie en burgerkracht. Ze twijfelen bijvoorbeeld of ze het versterken van zelfregie en burgerkracht zelf moeten oppakken of dat ze dit aan zorg/welzijnsorganisaties moeten overlaten. Wat is wijsheid in deze?

Een toekomst met of zonder Sociaal Beheer?

We zien een groot gat ontstaan qua marktpositie tussen de woningcorporaties die meegaan met hun tijd, en zij die achterblijven. Er is een verschuiving gaande van traditioneel beheer, beheer van stenen, naar maatschappelijk beheer.  Of nog beter, naar maatschappelijk ondernemerschap. Hierbij wordt er zowel goed gezorgd voor de corporatie en de panden, als voor de mensen die erin wonen.

Veel woningcorporaties denken dat ze het sociaal beheer al goed hebben geregeld, door bijvoorbeeld het aannemen van een woonconsulent.  Maar bij navraag blijkt dat die toch nog veel bezig is met reactief traditioneel vastgoedbeheer. Ze worden nog te vaak incident gedreven ingezet en hun rol is weinig gericht op gemeenschapsvorming en leefbaarheid in de wijk. Er wordt veel gepraat over bewoners, maar minder met bewoners.

Ben je wel zo toekomstbestendig als je denkt? Tijd voor een test. Welke soort beheer wordt er gevoerd in jouw woningcorporatie?

Beheer traditionele model

• Focus op vastgoed

• Focus op verhuur en beheer van de gebouwen

• In actie komen als er problemen zijn die opgelost moeten worden (reactief)

• Besteden relatief veel tijd aan brandjes blussen: huurachterstand, oplossen woonfraude, achterstallig onderhoud, praten met boze bewonerscommissies, klachtenafhandeling

• Woonconsulenten in dienst met competenties gericht op ‘brandjes blussen’. Sociaal juridische hulpverleners (schuldhulpverleners, reclassering)

• Er wordt pas met bewoners gepraat als het leed al geleden is.

Sociaal Beheer 2.0

• Oprechte aandacht voor de mensen: alleen zo hoor je wat er speelt en leeft, en waar je dus mee aan de slag moet als corporatie, wil je je doelgroep tevreden houden

• Focus op (ont)zorgen en faciliteren van de mensen en daarom zorgen voor de gebouwen en leefbaarheid in de buurt

• Focus op leggen van verbindingen tussen mensen. “Voor en door mensen”

• Woonconsulenten in dienst met competenties die erop gericht zijn om een gemeenschap te bouwen en mensen in hun kracht te zetten (woonconsulent 2.0)

·      Gericht op voorkomen van overlastsituaties (pro-actief)

• Klachten voorkomen voordat ze ontstaan en als ze ontstaan ze dan adequaat oplossen!

Sociaal beheer 2.0 is zonder twijfel een grote kans voor de moderne woningcorporatie om haar meerwaarde en onderscheidend vermogen te bewijzen. Ons advies is dan ook: deze rol niet uitbesteden aan bijvoorbeeld de zorgorganisatie, maar onderdeel maken van je beleid!

Een mooi advies, maar hoe geef je hier uitvoering aan, dat sociaal beheer 2.0?  Is dit niet erg veel werk? Hoe pak je dit in de praktijk aan?

Sociaal beheer snel bereiken als corporatie

We hebben ervaren dat sociaal beheer eenvoudig te realiseren is, mits je jezelf toestaat op een andere manier te leren kijken. En met een open houding mensen durft te benaderen. Alles wat nodig is om sociaal beheer succesvol te implementeren is een verschuiving van een reactieve, naar een proactieve houding en de wil om werkelijk in contact te treden met de mensen. Een verschuiving van het sturen op vastgoedrendementen, naar investeren in mensen.

Durf en treed buiten de bestaande, vaak zelf opgelegde, kaders. Ken je markt, ken je bewoners. Denk mee, zet bewoners in hun kracht, bouw aan een gemeenschap. Durf open te staan voor andere meningen. Blijf in gesprek, met alle partijen waar je mee te maken hebt. En vervul hun behoeftes. Geef meer dan je krijgt. Uiteindelijk zal dit zich terugbetalen.

Bereiken strategische doelen

Twee partijen die heel mooi inzetten op sociaal beheer 2.0, zijn:

• Staedion:

Ze gaan met bewoners in gesprek en activeren ze. Ze geven aan bewoners te betrekken bij grote veranderingen en mensen de ruimte te geven om zelf met hun leefomgeving aan de slag te gaan. Ook heetten ze mensen met een zorgvraag welkom. Ze beloven een thuis, in plaats van een huis. Door je als woningcorporatie aan dergelijk sociaal beleid te committeren, is je marketing ineens ook een fluitje van een cent.  Sociaal beheer, daar kan je immers mee aankomen anno 2017. Kijk af en leer van hun strategische youtube filmpje.  Dat dit heel wat betere reclame is dan bijvoorbeeld een boze tweet van een bewoner, hoeven we denk ik niet uit te leggen.

• Ons Huis

Zij investeren in het aantrekken van proactief personeel. Zo hebben zij een vacature online staan voor een proactieve woonconsulent! Hun vacaturetekst bevestigt dat ze weten wat er speelt in de maatschappij en hoe ze daar als organisatie op in moeten spelen.  Een goede woonconsulent, de woonconsulent 2.0, werkt samen met alle partijen.

Eerst zien, dan geloven?

Eens sparren over de mogelijkheden in de praktijk? Wij leren je graag anders kijken. Onze jarenlange ervaring in de zorg en marketing geeft ons de achtergrondkennis die nodig is om als strategisch partner te kunnen functioneren. En dit door te kunnen geven.

On(t)roerend Goed heeft een methodiek en tool ontwikkeld om sociaal beheer te implementeren.  En de woonconsulent 2.0 in te zetten als gemeenschapsbouwer om bewoners in hun te kracht zetten. Om werkelijk met de mensen/buurt in contact te komen, ze met elkaar te verbinden en ze te betrekken. “Door en voor elkaar”. De aanpak van On(t)roerend Goed creëert en faciliteert verbindende woonomgevingen.

Meer weten? Neem contact op met Peter Bisschop.